Binbang & de circulaire economie

 

Circulaire economie- Een rond verhaal

Lineaire economie

Om nieuwe producten te vervaardigen bestaat er sinds lange tijd een zogenaamd lineair systeem, wat je simpelweg kan uitleggen als een systeem van “produceren, consumeren en weggooien”, met een duidelijk begin en eindpunt. In de lineaire economie worden nieuwe grondstoffen gewonnen voor het vervaardigen van producten. Wanneer producten niet langer bruikbaar of nodig zijn, eindigen ze op een vuilnisbelt of in de verbrandingsoven. Hierdoor putten we de grondstofvoorraden van de aarde in rap tempo uit.

Recycle economie

Om deze uitputting tegen te gaan, en grondstoffen te hergebruiken, wordt er in veel landen, al een aantal decennia, gestuurd op het scheiden van (een deel van) de grondstoffen. Papier, glas en soms plastic en gft wordt in Nederland al redelijk goed gescheiden en gerecycled. Het merendeel wordt echter nog steeds verbrand. Cijfers van MilieuCentraal tonen aan dat iedere inwoner van Nederland gemiddeld zo’n 50 vuilniszakken restafval per jaar produceert. Dit terwijl een groot deel van dit restafval nog gescheiden en hergebruikt kan worden.

Circulaire economie

In een circulaire economie dient afval als grondstof voor nieuwe producten, waardoor er een minimale hoeveelheid aan nieuwe grondstoffen gewonnen hoeft te worden. De eindjes van het lineaire systeem worden aan elkaar geknoopt, waardoor grondstoffen blijven circuleren. Zo zorgen we ervoor dat we economisch minder afhankelijk zijn van eindige grondstoffen en putten we de aarde minder uit. Afval wordt niet meer gezien als afval, maar als ingrediënt voor een nieuw product. Dit is deels al zo in een recycle economie, echter een circulaire economie gaat hier nog veel verder in en vereist een andere manier van denken. Laten we verder ingaan op de kenmerken van een circulaire economie.

Circulaire economie – The basics

Het basale idee van de circulaire economie is dus dat afval een grondstof wordt, waardoor producten en materialen blijven circuleren. Maar wat betekent dit in de praktijk?

De basisprincipes van een circulaire economie zijn als volgt:

• In het ontwerp van een product of dienst wordt nagedacht hoe afval en vervuiling zoveel mogelijk geminimaliseerd kunnen worden. Een voorbeeld is dat je een product modulair kunt ontwerpen – een design techniek die een product verdeeld in losse / onafhankelijke onderdelen. Een voordeel van deze techniek is dat je onderdelen makkelijk kunt vervangen. Dus zodra één van de onderdelen het begeeft, is niet direct het hele product afgeschreven, maar kun je eenvoudig het betreffende onderdeel vervangen. Het modulaire design draagt bij aan het eenvoudig hergebruiken van een product, wanneer het product het einde van zijn levensduur heeft bereikt.

 

• De levensduur van producten en materialen dient geoptimaliseerd te worden, zodat ze zo lang mogelijk blijven bestaan. Door bijvoorbeeld duurzame materialen te gebruiken. Of door na te gaan of er nog tussenstappen mogelijk zijn, voordat een product definitief wordt afgedankt. In de afbeelding hieronder zie je welke opties er zijn om de levensduur van een product te verlengen, voordat het toe is aan volledige recycling, zoals het product te laten reparen, er een ander doel voor te vinden of het door een andere partij te laten gebruiken.

 

• Een circulair systeem maakt gebruik van componenten die de aarde niet uitputten. Dat wil zeggen dat er geen gebruik gemaakt wordt van grondstoffen die schaars zijn. Wel is het wenselijk om gebruik te maken van hernieuwbare energie, zoals wind- en zonne-energie.

Stappen om de levensduur van een product te verlengen, voordat het definitief gerecycled wordt.
 
 

Wil je meer weten over dit onderwerp? Neem dan een kijkje op de websites van organisaties als Ellen MacArthur, Metabolic, Circle Economy en Circo, die bezig zijn met het uitwerken van circulaire economie, in theorie en in praktijk.

 

De Bin – Een circulair product

Misschien klinken de drie basis principes nog wat abstract. Aan de hand van de BinBang afvalbak laten we zien hoe circulaire principes in de praktijk toegepast kunnen worden. In de infographic (a. Circulair design) zie je hoe de circulaire principes zijn toegepast op de Bin.

De Bin is gemaakt van gerecycled materiaal en heeft een, duurzaam en modulair ontwerp. Dat wil zeggen dat de Bin is ontworpen voor een lange levensduur (>10 jaar) en dat alle onderdelen van de Bin eenvoudig vervangen kunnen worden in het geval er iets stuk gaat. En dus hoef je, wanneer een onderdeel stuk is, geen hele nieuwe prullenbak aan te schaffen, maar hoeft alleen het kapotte onderdeel vervangen te worden.

Als de Bin niet meer in je huis of kantoor past (bijvoorbeeld omdat je next level gaat en geen afval meer produceert) kun je de Bin aan ons geven, dan zorgen wij ervoor dat hij een tweede of derde leven krijgt. Natuurlijk kan je de Bin ook zelf aan een volgende eigenaar doorgeven.

Is de Bin (na meer dan 10 jaar) echt aan het einde van zijn latijn, dan heeft BinBang een zogenaamd “recycle contract” voorzien. Je kan de Bin aan ons geven, wij brengen de Bin dan weer terug naar het begin van de keten, zodat het materiaal gerecycled kan worden en er een nieuwe Bin van gemaakt kan worden. Zo knoopt BinBang de eindjes aan elkaar, zo sluit BinBang de cirkel.

We hebben de basisprincipes van de circulaire economie laten zien en hoe wij deze bij BinBang in de praktijk hebben gebracht. Maar wat betekenen deze principes voor jouw bedrijf? Welke kleine of grote stappen kan je zetten om jouw kantoor, product of productieproces vandaag nog een stukje meer circulair in te richten?

Waar de Bin eindigt start de Bang!

De circulaire economie kan alleen op gang komen wanneer verschillende partijen samenwerken en hun grondstofstromen aan elkaar koppelen, zodat producten en materialen van de ene naar de andere partij kunnen blijven stromen. Bij BinBang doen we dit middels de Bang!

Samen met andere partijen creëren we een netwerk en faciliteren we de doorstroom van materialen. We maken afval scheiden makkelijk en zorgen er voor dat afvalstromen gesorteerd aangeboden kunnen worden aan een afvalverwerker. Zo komen deze afvalstromen terecht bij de juiste producenten, die een nieuw proces starten met deze grondstof. Laten we dit beter uitleggen aan de hand van onze infographic (c. Circulair systeem).

In de infographic zie je dat er allerlei lijnen van en naar de Bin stromen. Iedere afvalstroom wordt gescheiden, waardoor er schone grondstofstromen ontstaan. Voor iedere stroom zijn er tal van toepassingen:

Glas

De bier- of limonadefles die jij scheidt, komt weer terecht bij de fabrikant en kan weer worden gereinigd of omgesmolten en gevuld worden met nieuwe limonade, waarmee de koelkast op jouw kantoor weer gevuld kan worden.

Oud papier

Papier en karton dat je niet meer gebruikt heeft allerlei toepassingen. Je kan er uiteraard nieuw (wc) papier van maken, maar er zijn bijvoorbeeld ook designers die er lampen en krukjes van maken. Zo komen die kartonnen dozen misschien weer terug in jouw kantoor als designlamp.

Plastic, blik en drankkartons

Plastic, blik en drankkartons zijn eveneens de moeite waard om te scheiden. Als je een maaltijdsalade hebt gegeten, gooi je de verpakking in de zogenaamde PMD bin. Plastic verpakkingsmateriaal heeft, net als papier, allerlei verschillende toepassingen. Adidas is er in geslaagd een schoen te maken van plastic verpakkingen die uit de oceaan gevist zijn!

GFT of swill

Organisch afval, of groente-, fruit- en tuinafval (GFT) of swill (gegaarde voedselresten uit een keukenomgeving) bestaat uit veel verschillende componenten, die ook weer op allerlei manieren verwerkt kunnen worden. Als geheel kan je GFT afval direct naar een gemeentelijke verwerkingsinstallatie afvoeren, waar GFT eerst vergist wordt (om er energie uit te winnen) en er vervolgens compost van gemaakt wordt. Losse GFT componenten kun je voor allerlei andere toepassingen gebruiken. Koffiedik dient als voedingsbodem voor het kweken van oesterzwammen, citrusschillen vormen een basis voor zeep en brood is een waardevolle bron voor biogas. Wie weet eet je in de toekomst paddenstoelensoep van op kantoor gekweekte oesterzwammen?

Textiel en e-waste

Papier, glas, verpakkingsmateriaal en organisch afval zijn de meest bekende afvalstromen. Er zijn nog veel meer interessante stromen die je uit afval kan halen. Textiel en e-waste zijn voorbeelden van afvalstromen die goed hergebruikt kunnen worden voor allerlei toepassingen.

Meubilair & bouwafval

Ook kantoormeubelen, bouwafval en ander grof vuil kunnen goed hergebruikt worden. In iedere regio zitten partijen die een tweede leven kunnen geven aan materialen en meubels uit bedrijfspanden.

Restafval

En dan is er nog restafval… Zoals je ziet is de cirkel hier niet rond, maar eindigt restafval in een doodlopende eenrichtingsweg. Restafval wordt in z’n geheel verbrand. Zonde, want uit sorteeranalyses blijkt dat veel meer dan de helft van het restafval uit bruikbaar afval bestaat! Wanneer restafval wordt verbrand, wordt er nog wel energie uit gewonnen, maar het zou beter zijn als dit restafval zoveel mogelijk gescheiden wordt zodat er nog maar een minimale hoeveelheid restafval overblijft. Afval waar geen andere oplossing voor is dan er energie uit te winnen.

Na het lezen van al deze mogelijkheden (en dit was slechts een tip van de sluier) ben je misschien op ideeën gebracht. Welke afvalstromen (oftewel grondstoffen) komen er vrij in jouw bedrijf? En welke grondstoffen heeft jouw bedrijf nodig, die je zou kunnen hergebruiken van een andere partij? Deze vragen vormen de eerste stap richting een circulaire economie.

Onze missie – de eindjes aan elkaar knopen

BinBang heeft een missie, wij willen de circulaire economie verder verspreiden, en samen met andere organisaties een web van materiaalstromen creëren. Zo maken we grondstof ketens sluitend en zorgen we dat waardevolle materialen niet verloren gaan in de verbrandingsoven.

Misschien wil je met jouw bedrijf stappen nemen richting de circulaire economie. BinBang kan helpen bij het inzichtelijk maken van de grondstofstromen die jouw bedrijf nodig heeft, en die jouw bedrijf produceert.
Vervolgens gaan we op zoek naar partners waarmee we links kunnen opzetten. Jouw afval is andermans grondstof, en zo wordt jouw bedrijf onderdeel van het circulaire netwerk.

Om de circulaire economie te doen slagen in de praktijk, zal het concept ook moeten werken voor medewerkers die het bedrijf draaiende houden. BinBang helpt met het vertalen van dit concept naar werknemers, zodat het hele bedrijf achter deze volgende stap kan staan.

We nodigen jou uit om met ons de eindjes aan elkaar te knopen, en een circulair web te creëren!

Nieuwsgierig naar hoe BinBang je kan helpen onderdeel te worden van een circulaire economie? Neem contact op via judith@binbang.nl