Tag: afvalscheiding

Geplaatst op door

Blog: Staat het afvalmonopolie van gemeenten haaks op de circulaire ambities?


Staat het afvalmonopolie van gemeenten haaks op hun circulaire ambities?

Een 10-stappenplan voor gemeenten om de transitie naar de circulaire economie te leiden. 

Laagwaardige verwerking en verbranding

De gemeente is een bron van afvalmaterialen, zoals papier, glas, plastics en GFT die massaal door consumenten worden geproduceerd. Zo heeft gemeente Utrecht alleen al 139 754 ton (CBS, 2016) afval. Daarbij betaalt een meerpersoonshuishouden landelijk tussen de €120 en €400 om de afvalstromen te laten ophalen en te verwerken, afhankelijk van waar iemand woont. Dat is grofweg voor een gemeente zoals Utrecht ( >330.000 inwoners) een totaalbedrag van 42,7 miljoen per jaar. Voor dit geld wordt het afval in basale stromen, gemiddeld 53% (Milieucentraal, 2017) gescheiden opgehaald en gerecycled. De recycling vindt niet altijd hoogwaardig plaats, en bovendien wordt nog steeds bijna de helft verbrand. 

Afvalscheiding de juiste ambitie?       

Zoveel verbranding terwijl 80-90% van deze grondstoffen ingezet kunnen worden als grondstof voor (lokale) producten. Tegelijkertijd willen makers en producenten wel overstappen en gerecycled materiaal als grondstof gebruiken. Maar als er niemand is die hier regie over voert, is dit lastig bij elkaar te brengen, zo reiken de ambities van het afvalbeleid van de gemeente vaak niet verder dan dat ze 75% afvalscheiding willen bereiken. Terwijl inzetten op het gebruik van secundaire grondstoffen zou niet alleen werkgelegenheid stimuleren in de gemeente, maar ook een grote bijdrage leveren aan de ambitieuze doelstellingen van de overheid om richting de circulaire economie te bewegen. De vraag is nu, is afvalscheiding sowieso wel de juiste ambitie? Het lijkt er op dat de afvalplannen niet aansluiten op echt circulaire ambities, terwijl juist deze mensen binnen de gemeente de grondstoffen in de gemeente besturen.

Afvalmonopolie

Gemeenten hebben een monopolie op de afvalstromen van het huishoudelijk afval, want niemand, alleen de gemeente, mag regie voeren over het ophalen en verhandelen van huishoudelijke afvalstromen. Hoe kunnen de afval ambities en de circulaire ambitie op één lijn komen, en welke rollen zijn voor wie weggelegd?

Wat moet er gebeuren om van afval naar een grondstoffen economie te gaan?

Voordat de beleidsplannen en ambities zijn weg naar de maatschappij vinden, zou iedereen,  dus de gemeente, overheid, markt en de bewoner zich moeten afvragen wat ze nu precies willen en waarom. Om tot deze systeemverandering te komen zijn een tal van scenario’s voor een circulaire economie mogelijk. Maar laten we onszelf eerst een aantal vragen stellen en de antwoorden die het huidig systeem ons biedt niet meer als vanzelfsprekend nemen.

1. De definitie van afval herzien in het licht van de circulaire ambities. Wat is in het huidig systeem afval precies en wat zijn dan grondstoffen? Waar trekken we grenzen en waarom?

2. Ambitie opstellen en deze vooral naleven. Welke ambities moeten nageleefd worden en welke hebben prioriteit? Hoe sluit dit aan bij de economische, de circulaire en de maatschappelijke ambitie van een gemeente?

3. De rol van de gemeente herdefiniëren. Welke rol is voor de gemeente weggelegd en welke voor de markt?

4. Huishoudens betrekken. Huishoudens zijn de klanten van de gemeente, dus welke rol krijgen ze in de circulaire economie? Hoe kan je ze betrekken, feedback geven en eerlijker laten afrekenen?

5. Angsten voor samenwerking met de markt opzij zetten. Waarom houdt de gemeente zo vast aan haar rol als regievoerder van afval, en niet aan haar rol als grondstoffendepot? Welke samenwerkingen zijn nodig om de ambities te verwezenlijken en hoe kan een gemeente zich hiervoor openstellen?

6. Van pilot cultuur naar structurele en duurzame verandering bewegen. Er wordt heel wat gepilot binnen het gemeentelijke afvalland. Innovatie kan zeker wat opleveren, maar een pilot alleen is nog geen innovatie. Impact met innovatie bereik je alleen als de learnings gebruikt worden voor verbetering van de aanpak en daarna wordt ingezet voor duurzame verandering. Dus welke acties moeten opgezet en vooral opgevolgd worden om een daadwerkelijke verandering te bereiken?

7. Taken en rollen vanuit grondstoffen ambitie invullen en een passend model kiezen. Dit geldt voor de gemeente, de overheid, marktpartijen, provincies en bewoners. Is de gemeente een marktplaats, een grondstoffen dirigent of makelaar, een integrator of producent. Welke rollen maar vooral welke verantwoordelijkheden draagt wie en hoe worden deze omgezet in meetbare resultaten, die zowel voor de klant (zijnde huishoudens) als voor de partners zichtbaar worden?

8. Kennisniveau verhogen en innovaties bijbenen of zelfs introduceren. Welke kennis mist er? Welke innovaties zijn er nodig? Gaat de gemeente dit zelf doen of gaan ze hiervoor bij de markt aankloppen? Het kennisniveau op peil houden m.b.t. circulaire innovaties is enorm key. Dit gaat niet alleen om het lezen van de VANG rapportage, maar wat dan wel?

9. Grondstoffen binnen de gemeente integraal aanpakken. Consumenten produceren nogal wat stromen, maar bedrijfsafval doet hier nog een aardig schepje bovenop. Waarom is dit apart gereguleerd? Waarom accepteren we dat er 2-3x zoveel vrachtauto’s de steden in rijden?

10. Consumptie van eenmalige verpakkingen aanpakken. Aanpakken of niet mee bemoeien? We blijven grondstoffen produceren, maar vermindering van schadelijk verpakkingsafval is een van de grootste uitdagingen van onze tijd. Gaat de gemeente hier zijn maatschappelijke rol pakken en het goede voorbeeld geven? En daarmee komen we weer terug bij de eerste vraag. Wat is de ambitie? Verminderen van de consumptie zou ook een gemeentelijke ambitie kunnen zijn.

Deze vragen zijn slechts een begin.

Alleen door vragen te stellen over wat we nu echt willen, kunnen wij ons afvalsysteem omzetten naar een systeem van waarde, zowel voor de circulair benutten van grondstoffen als voor de maatschappij. Nu gaat er helaas te veel aan waarde van materialen verloren en ambities worden steeds weer niet gehaald.

Gemeente kan in de lead van deze transitie staan, want een verandering naar een circulair systeem ligt letterlijk en figuurlijk in hun handen.

Welke gemeente durft de transitie te maken?  

 

Auteur: Anja Cheriakova

Anja Cheriakova is sinds 2013 dagelijks bezig met invulling te geven aan de circulaire economie na de oprichting van BinBang en UrbanSeeds. Met Binbang is ze door Sprout geselecteerd als de Challenger50, de lijst met meest uitdagende ondernemers van Nederland. 

Geplaatst op door

Waarom je wel jouw burger in het vuur gooit, maar je plastics niet!

 

Het is plastic, plastic en… nog eens plastic. Een mooi moment voor een speciale blog over plastic scheiding, recycling en verwerking tot nieuwe producten.

Of je nu vlees eet of vegaburgers bakt, het is bijna onmogelijk om geen plastic afval te krijgen (verpakte vergaburgers, zakken met van dat fijne voorgesneden stokbrood en het boterkuipje met die chemische, maar overheerlijke kruidenboter).. Het is plastic, plastic en… nog eens plastic. Een mooi moment voor een speciale blog over plastic scheiding, recycling en verwerking tot nieuwe producten. Als het gesprek dan van vlees, of vakantie naar plastic overgaat dan sta jij niet met je mond vol tanden!

 

plastic
 

Na mijn vorige blog ontving ik zowel enthousiaste reacties als nieuwe vragen. Let’s go!

 

Peter’s vraag: “Zijn producten die gemaakt zijn van gerecycled plastic van slechtere kwaliteit dan producten die gemaakt worden van nieuwe plastics?” 

 

Nope! Producten gemaakt van gerecyclede plastics zijn van dezelfde kwaliteit als producten gemaakt van nieuwe plastics. Er zijn 7 soorten plastics (check voor meer info onze vrienden van Plastic Soup Foundation. Wanneer deze goed en schoon gescheiden worden, kunnen ze opnieuw omgesmolten worden zonder kwaliteitsverlies. Het plastic scheiden doen wij zelf, scheiden van de verschillende soorten plastics gebeurt door het recyclingbedrijf.

 

Wil je weten waarom het beter is als dit vooraf gebeurt en niet achteraf? Lees mijn vorige blog.

 

Andrea’s vraag: “Wat gebeurt er eigenlijk met je plastic nadat je het hebt ingeleverd?”

 

De verschillende soorten plastics moeten uiteindelijk gesorteerd worden – voordat ze ingezet kunnen worden als hoogwaardige grondstof. Als huishouden hoef je dat gelukkig niet zelf te doen. Nadat jij je plastics in de PMD container hebt gegooid wordt de inhoud van de container vervoerd naar overslagstations in de buurt van jouw gemeente. Hier worden zakken gecontroleerd op kwaliteit, gewogen en samengeperst. De plastics worden dan vervoerd naar sorteerinstallaties. Hier worden de plastic verpakkingen ontdaan van vervuiling, zoals metaal en papier, en verder gesorteerd. Lichtere kunststofsoorten kunnen bijvoorbeeld gescheiden worden van zwaardere kunststofsoorten door gebruik te maken van drijftechnieken. Meer weten? Check deze website van Plastic Heroes.

 

Van Pindakaasdeksel tot Pindakaasdeksel?

Wat uiteindelijk overblijft zijn gegroepeerde soorten plastics. Van deze soorten wordt granulaat gemaakt met dezelfde kenmerken als granulaat van de eerste hand. Theoretisch gezien kun je dan de ingezamelde PP weer inzetten als grondstof voor PP, om bijvoorbeeld pindakaasdeksels te maken.

 

Ondanks dat het hergebruik van grondstoffen als plastic de laatste decennia enorm is toegenomen, kunnen de gerecyclede grondstoffen vaak nog niet hergebruikt worden in hun oorspronkelijke toepassing. Het plastic van oude pindakaasdeksels wordt dus nog niet gebruikt voor nieuwe pindakaasdeksels. Dit komt, omdat de plastics die uit de sorteerinstallatie komen nog niet aan de hoogste veiligheidsstandaarden voldoet. Hele kleine verontreinigingen kunnen leiden tot zwakke plekken in het plastic en dat kunnen pindakaasfabrikanten zich niet veroorloven.

 

Gelukkig worden sorteerinstallaties steeds beter en wordt er veel onderzoek gedaan naar technieken die plastics nog sneller en beter van elkaar kunnen scheiden waardoor dit voorkomen kan worden.

 

Yvette’s vraag: “Klopt het dat plastic afval maar een aantal keer gerecycled kan worden en dat daarna de plastic kwalitatief zwak wordt en niet meer gebruikt kan worden?”

 

In het geval van plastic verpakkingsmaterialen (PMD zoals de verpakking van je vegaburger) klopt dit. Het is een ander verhaal wanneer we het over plastic consumenten producten (bijvoorbeeld de BinBang) hebben. Hieronder leg ik uit wat het verschil is.  

 

…PMD wat kunnen we ermee?

Deze plastics zijn afkomstig van consumenten (wij!) die hun plastic verpakkingen (PMD) scheiden. Je kunt je voorstellen dat, omdat het hierbij gaat om verschillende soorten plastics die (nog) niet kunnen worden omgesmolten in dezelfde soorten plastic die aan de hoogste veiligheidseisen voldoet, er wél kwaliteitsverlies plaatsvindt. Plastic dat eerst gebruikt werd in een pindakaasdeksel, wordt vervolgens bijvoorbeeld een verkeerspaaltje. Dat is jammer, want dat betekent dat het plastic eigenlijk minder waard wordt. Lees ook mijn andere blog waar ik de laagwaardige & hoogwaardige verwerking van gerecyclede plastics bespreek.Vanuit de Nederlandse overheid komen er gelukkig wel steeds meer regels waarbij fabrikanten van plastic verpakkingen ervoor moeten zorgen dat plastic makkelijker kan worden hergebruikt (lees ook).

 

Van Pindakaasdeksel tot Pindakaasdeksel!

Het is echter een ander verhaal wanneer je het hebt over consumentenproducten van plastic. Van dit soort producten is bij fabrikanten bekend welk plastic is gebruikt als grondstof en wat de samenstelling daarvan is. In dit geval kan plastic veel vaker (en met weinig kwaliteitsverlies) gerecycled worden.

 

De BinBang is bijvoorbeeld gemaakt van PP (polypropyleen). Wij weten waar de (gerecyclede) grondstof voor de productie van onze Bins vandaan komt en wat de samenstelling daarvan is. Dit is een van de voorwaarden van de circulaire economie. In een circulaire economie worden producten en materialen hergebruikt en de grondstoffen die worden gebruikt verliezen hierdoor niet of nauwelijks hun waarde. Het tegenovergestelde hiervan is de lineaire economie, waar we nu nog in leven. Veel spullen en grondstoffen worden na 1 keer gebruikt te zijn gewoon weggedaan en vernietigd.

 

Als je er dus voor wilt zorgen dat plastic weer ingezet kan worden als hoogwaardige grondstof is het belangrijk te weten waar het plastic vandaan komt en wat de samenstelling is. De volgende stap voor bedrijven is het innemen van door hen geproduceerde producten, zodat deze weer als grondstof kunnen dienen voor hun nieuwe productieproces.  

 

Bij BinBang vinden we dat erg belangrijk en willen we zorgen dat de Bins, aan het einde van hun leven weer kunnen worden gebruikt als grondstof voor nieuwe Bins. Lees hier meer over onze ambities in de circulaire economie.

 

Fire up that BBQ Baby!

Yes je hebt het gehaald, voor of tijdens het BBQen heb je je afvalkennis verhoogt. Nu kan het feest beginnen! Terwijl je je vegaburgertjes lekker op het vuur gooit, kun jij je vrienden uitleggen waarom het belangrijk is dat de verpakking bij het PMD gaat (en niet in de verbrandingsoven belandt).

 

Heb jij nog onbeantwoorde vragen over afval? Bijvoorbeeld GFT (wat gebeurt ermee?), glas (hoe komt dat eigenlijk van pas?) of papier (hierrrr….)? Schroom niet en laat het me weten – wie weet behandelen we jouw vraag in de volgende blog!

 

– Noor Figdor

 

Zoek je nog een handige tool voor afvalscheiding in huis? Check onze alles-in-één afvaltoren! 

Geplaatst op door

Afvalscheiding op grote schaal levert waardevolle grondstoffen op!

We trekken steeds nieuwe grondstoffen uit de grond om in onze consumptiebehoeften te voorzien. Welvaart heeft ons veel goeds gebracht, zoveel goeds dat we niet meer met beide benen op onze eigen grond staan. De grond die ons voorziet van waardevolle grondstoffen. De grond die ons nu wel duidelijk begint te maken dat we simpelweg niet meer kunnen blijven onttrekken.

Wij laten zien dat het ook anders kan. Grondstoffen opnieuw gebruiken is niet moeilijk! We introduceren een circulair product (BIN) met een circulaire missie (BANG).

De Bin is gemaakt van afvalmaterialen, daardoor is-ie rijk aan verhalen en heeft een eigen geschiedenis. Alle onderdelen van de Bin zijn modulair, zodat je deze gemakkelijk kunt vervangen. We gebruiken geen lijm om de Bin in elkaar te zetten, zo haal je hem eenvoudig uit elkaar. Verder nemen we de Bin’s graag weer terug zodat we deze een nieuwe plek kunnen geven of als grondstof kunnen hergebruiken.

Naast de kenmerken van de Bin zelf zijn de toepassingen net zo belangrijk. Want waar gaat het nou eigenlijk om? Het moment dat je in de keuken staat, klaar om je pasta te maken: je pakt de tomaten uit het zakje, het zakje doe je met één beweging in de gewone prullenbak. NEEE…STOP!!! Dit is het moment dat je verschil kunt maken: gooi het zakje in de Bin voor plastic! De door jouw gekozen gekleurde hendels maken jou duidelijk in welke box je welke soort afval kwijt kunt. Niet alleen makkelijk en duidelijk, het geeft je stiekem vast ook een goed gevoel!

Is je Bin vol? Dan wil je natuurlijk ook weten waar je jouw afval (handig aan de hendel) naartoe kunt brengen, bij welke container je terecht kunt met jouw specifieke stroom en wanneer de containers worden geleegd. In de handige app die wij gaan bouwen, vind je supersnel antwoorden op deze vragen.

Grote hoeveelheden restafval verdwijnen nog steeds in de verbrandingsoven. Naast dat waardevolle grondstoffen voor altijd verloren gaan, is het verbranden van afval ook gewoon duurder. Door met zijn allen te scheiden sparen we op grote schaal waardevolle grondstoffen op. Met die bespaarde grondstoffen kunnen nieuwe producten gemaakt worden (waaronder de BinBang!). Zo hoeven er geen nieuwe grondstoffen uit de grond worden onttrokken. Hoe beter wij samen ons afval scheiden, hoe meer onze afvalstoffenheffing omlaag kan. Wij willen, in samenwerking met gemeenten, de afvalstoffenheffing omlaag brengen: zo kunnen we jou laten zien wat jij (met je buren) kan bereiken!

Anja Cheriakova

Geplaatst op door

BinBang een circulair product met een missie.

Door: Anja Cheriakova

24 jan ‘16  Utrecht

 

Op een zomermiddag in 2013 stond ik in mijn eigen keuken, in een klein appartementje midden in de stad, verwonderend te kijken hoe ik plastic afval ooit zou kunnen scheiden. Veel ruimte heb ik niet, dus hoe zou ik dat kwijt kunnen? Dit probleem is het beginpunt geweest voor een startup met een circulaire missie. Anderhalf jaar later is de mal voor de Bin gereed en kunnen we op een korte termijn de productie opstarten en de eerste Bins leveren aan de mensen die ook graag geholpen worden bij het afval scheiden. Dit is pas het begin.

Ik neem je graag mee op de reis die we afgelopen maanden hebben beleefd. Een avontuur waarin we hebben stilgestaan bij de spelregels die horen bij het opzetten van een bedrijf. Als persoon heb je bepaalde normen en waarden die je erop nahoudt, keuzes waar je achter gaat staan. Als startup mag je een vergelijkbare koers uitstippelen. Je kijkt wat om je heen, volgt wat adviezen, probeert wat nieuws en ontdekt waar je voor zou willen gaan en wat bij je past. Bij ons is dit het circulaire gedachtegoed, die het huidige lineaire denken doorbreekt.

 

bron: http://virol.nl/circulaire-economie/
bron: http://virol.nl/circulaire-economie/

 

In een serie van blogs zou ik graag willen ingaan op deze ontdekking. In eerste instantie:

  1.     Waarom we een circulaire missie hebben en deze willen uitdragen in onze gehele keten.
  2.     Omzetten van missie in harde productie, samenwerkingen met toeleveranciers en partners.
  3.     Verspreiden van de missie, op zachte en minder zachte manieren.
  4.     Waarom we niet direct heilige boontjes kunnen zijn, en al het andere wat er nog fout zou kunnen gaan.

We hebben veel geleerd en delen deze lessen graag. Met burgers, maar ook mensen die bedrijven aansturen en bij verschillende organisaties werken (zijn toch echt diezelfde burgers maar met werkkleren aan), de mensen die bedrijven willen opstarten of net bezig zijn (met minder mooie kleren, verblind door lef).

 

Tot snel!

Anja

Geplaatst op door — 1 reactie

De BinBang is een feit, van crowdfunding tot productie

Hoera! Welkom op ons eerste blog van BinBang. Natuurlijk is iedereen razend benieuwd naar de BinBangs en ook wij kunnen niet wachten tot de eerste eindelijk in ons kantoor staat. In de eerste blog lees je over wat er de afgelopen maanden allemaal gebeurd is bij BinBang.

Op 1 maart startten we onze crowdfundingcampagne met een flashmob in hartje Utrecht. Twee maanden lang probeerden we op zoveel mogelijk plaatsen aandacht te vragen voor ons initiatief, met als gevolg dat we ons doelbedrag ruim gehaald hebben!

BinBang scheid je mee?
BinBang scheid je mee?

Dolblij waren we natuurlijk, maar nu moest er ook hard verder gewerkt worden aan het ontwerp van de BinBang. Het ontwerp is op een aantal kritische aspecten herzien, en nu zijn we geheel tevreden met het resultaat! De productie kan bijna beginnen en we verwachten de eerste BinBangs in november te kunnen leveren. Ook wonnen we de Pack Challenge, waardoor we met Moonen Packaging een mooie, duurzame verpakking kunnen ontwikkelen.

In dezelfde periode zetten we ons klantensysteem op, zodat we jullie straks zo goed mogelijk van dienst kunnen zijn. Bestellingen verwerken en jullie vragen per mail beantwoorden hoort daar natuurlijk ook bij. En wat dacht je van Facebook, Twitter en Linkedin. Gelukkig krijgen we erg veel leuke reacties van jullie, bedankt!

Het team is inmiddels uitgebreid met Pepijn (CTO) en Jorden (designer compressiesysteem). Onze stagiairs Florian en Lilian hebben ons weer verlaten, maar stagiaire Stephanie is onlangs aangenomen als Marketing Manager en vervangt Masha. En per 1 september start onze nieuwe stagiaire Noor, die ons komt ondersteunen met het nóg groener maken van ons product.

Deze nieuwe site stond ook bovenaan ons wensenlijstje. In samenwerking met Studio Polak en Qikker hebben we deze gerealiseerd. Je kan nu alles lezen over ons product, een bestelling plaatsen en actief onderdeel worden van de grondstoffenrevolutie. Hoe? Kijk op onze Community pagina!